از احساسات غم‌انگیز تا لحظات ساده روزمره؛ بررسی دو کتاب شعر نوجوان در نشست دوشنبه‌های مهرکی

نشست نقد و بررسی کتاب‌های شعر نوجوان «عشقم به تو بی‌اختیار است» و «من سنگ بودم» از نشر مهرک، سروده طیبه شامانی و طاهره شهابی، با همراهی کبری بابایی، کارشناس ادبیات کودک و نوجوان و رییس گروه کودک و نوجوان خانه کتاب و ادبیات ایران، سمیه عظیمی و علاقه‌مندان شعر نوجوان در کافه‌ کتاب‌نوش برگزار شد.

در ابتدا هر یک از شاعران، به نقش «مادر» در آغاز این راه اشاره کردند؛ طیبه شامانی عنوان کرد:« نخستین شخصی که متوجه استعداد من در نویسندگی شد مادرم بود و پس از آن من را به شرکت در کلاس‌های شعرنویسی تشویق کرد.» و ادامه داد:« مادرم شاعر نبود اما با شعر با ما صحبت می‌کرد، شعرهای بسیاری حفظ بود و تمامی حرف‌هایش را با شعر به ما می‌گفت؛ مهم‌تر از همه این‌که، ما هیچ وقت بدون داستان‌های او  نخوابیدیم.»

طاهره شهابی درباره نقش مادرش در سرودن شعر گفت: «من شعرهای نگفته مادرم را می‌سرایم»، سپس بیان کرد:« مادر و مادربزرگم تاثیر بسیار زیادی بر من داشتند، مادربزرگم در دوران کودکی داستان‌های بسیاری برای ما می‌گفت و مادرم همچون گنجینه ادبیات شفاهی بودند.»

یکی از نکات مهمی که بابایی به آن اشاره کرد، امیدواری بود. به گفته او، یکی از اصلی‌ترین ویژگی‌های کتاب «عشقم به تو بی‌اختیار است»، امیدواری است. او توضیح داد که شعر در این کتاب، یادآوری می‌کند، «دنیا هنوز جای خوبی برای زندگی کردن است». در واقع، این شعرها نه تنها در زمان‌های غم و دل‌تنگی، بلکه در لحظات ساده و روزمره نیز امید و سرزندگی را به خواننده منتقل می‌کنند. بابایی بر این نکته تأکید کرد که حتی با اتفاقات کوچک مانند نوشیدن چای، می‌توان حس بهتری پیدا کرد، و این همان پیامی است که در شعرهای کتاب با ظرافت انتقال داده شده است.

همچنین این کارشناس ادبیات کودک و نوجوان، از روان بودن زبان شعرهای کتاب یاد کرد و گفت:« در این آثار، گاهی مخاطب احساس می‌کند همان صحبت‌هایی که می‌تواند به راحتی با یک دوست بیان کند، در قالب شعر و با زیبایی خاصی بازتاب یافته است.» او افزود:« این ویژگی باعث می‌شود تا مخاطب نوجوان ارتباط بهتری با شعر برقرار کند و حس کند که کلمات، برایش آشنا و نزدیک هستند. در اینجا، تفاوت اصلی شعر با مکالمات روزمره در همان احساسات قوی و تخیلی است که در دل شعر نهفته است. نشانه‌گذاری‌ها و زاویه‌دیدهای خاص شعر، به اتفاقات ساده و معمولی زندگی، هیجان و عمق خاصی می‌بخشد.»

نکته دیگری که بابایی به آن اشاره کرد، توازن بین زندگی شهری و طبیعت در شعرهای این کتاب بود. او توضیح داد که شامانی به خوبی توانسته است از دوگانگی زندگی شهری و زیبایی‌های طبیعت در شعرهای خود بهره ببرد و این توازن، جلوه‌ای جذاب و زیبا به شعرها داده است.

در ادامه نشست، رییس گروه کودک و نوجوان خانه کتاب و ادبیات ایران، به بررسی کتاب «من سنگ بودم» سروده طاهره شهابی پرداخت و توضیح داد این کتاب، بیشتر مناسب رده سنی نوجوانان ۱۶ تا ۱۸ سال است. او این نکته را مطرح کرد که زبان و تصاویر به‌کاررفته دارای پیچیدگی بیشتری هستند که باعث می‌شود نوجوانان این گروه سنی، ارتباط عمیق‌تری با شعر برقرار کنند.

یکی از ویژگی‌های مهم این کتاب که بابایی به آن اشاره کرد، توجه به جزئیات بود. به گفته او، شعرهای «من سنگ بودم» به جزئیات زیادی از جمله جنس، رنگ، زمان، مکان و… پرداخته است. این ویژگی‌ها به‌گونه‌ای در شعرها گنجانده شده‌اند که مخاطب برای درک بهتر شعر باید از تمام پنج حس خود استفاده کند و همین موضوع باعث منحصربه‌فردی این اثر شده است. نکته دیگری که بابایی به آن اشاره کرد، بیدار کردن احساسات در مخاطب بود. به بیان او شعرهای این کتاب باعث برانگیختن احساساتی چون غم، آرامش و دیگر عواطف انسانی را در خواننده می‌شوند.

این نشست، چهارمین جلسه نقد و بررسی کتاب‌های نشر مهرک  با عنوان «دوشنبه‌های مهرکی» بود که در کافه‌ کتاب‌نوش برگزار شد. «دوشنبه‌های مهرکی»، هر دوشنبه به نقد و بررسی یکی از کتاب‌های منتشر شده در نشر مهرک می‌پردازد و علاقه‌مندان می‌توانند به صورت آزاد در این نشست‌ها شرکت کنند.